جراحی تعویض مفصل زانو که به آن آرتروپلاستی زانو یا تعویض کامل مفصل زانو نیز گفته می شود؛ یک روش جراحی برای بازسازی زانو در بیماریهایی نظیر آرتروز و آسیبهای شدید وارده به زانو است. در این روش از قسمتهای فلزی و پلاستیکی برای پوشاندن انتهای استخوانها که مفصل زانو را تشکیل می دهد؛ استفاده می شود.
تعویض مفصل زانو یا آرتروپلاستی برای چه افرادی مناسب است؟
بیماران مبتلا به آتروز
انواع مختلف آرتروز ممکن است مفصل زانو را تحت تأثیر قرار دهد. آرتروز، یک بیماری تخریب کننده مفصل است که اغلب، افراد میانسال و مسن را درگیر می کند؛ و ممکن است باعث تجزیه غضروف مفصل و استخوانهای مجاور در زانوها شود. در مواردی که آرتروز پیشرفته باشد و روشهای درمانی دیگر به بهبود درد و عملکرد زانو کمک نکند؛ جراحی پروتز زانو مناسب در نظر گرفته می‌شود.
بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید
این بیماری نیز که باعث التهاب غشای سینوویال می شود و منجر به تجمع مایع بیش از حد در مفصل می‌گردد؛ می تواند منجر به درد و سفتی زانو شود و پزشک را مجاب به جراحی تعویض مفصل زانو نماید.
آرتریت تروماتیک
آرتریت تروماتیک ممکن است به علت آسیب شدید زانو ایجاد شود. سقوط بد یا ضربه سنگین به زانو می تواند به مفصل زانو آسیب وارد کند. اگر این آسیب به شکل مناسب درمان نشود، با گذشت زمان به مفصل زانو فشار مضاعف وارد می‌شود؛ که این شرایط منجر به فرسایش غضروف (آرتریت تروماتیک) می‌گردد. شکستگی زانو یا پارگی جدی رباط ممکن است نهایتا غضروف مفصلی را از بین ببرد. در نتیجه این آسیب، زانو درد ایجاد شده و عملکرد زانو ممکن است کاهش یابد. در این موارد هم ممکن است جراح زانو، تعویض مفصل را پیشنهاد نماید.
قبل از عمل پروتز زانو چه اقداماتی لازم است؟
- قبل از عمل، جراح زانو روش کار را برای شما توضیح می دهد و به شما این امکان را می دهد که هر سوالی درباره این روش دارید بپرسید.
- از شما خواسته می شود که فرم رضایت نامه ای را امضا کنید که اجازه انجام مراحل را به جراح می دهد. فرم را با دقت بخوانید و اگر مسئله ای روشن نیست سوال کنید.
- علاوه بر سابقه پزشکی کامل، جراح قبل از انجام عمل پروتز زانو، معاینه کامل بدنی را انجام می‌دهد تا از سلامت شما اطمینان حاصل کند. ممکن است آزمایش خون یا آزمایش های تشخیصی دیگری نیز درخواست شود.
- اگر به هر دارو یا مواد بیهوشی (موضعی و عمومی) حساسیت دارید ، به پزشک جراح زانوی خود اطلاع دهید.
- همه داروها (تجویز شده و بدون نسخه) و مکمل های گیاهی را که مصرف می کنید به پزشک خود اطلاع دهید.
- اگر سابقه اختلالات خونی دارید یا از داروهای ضد انعقاد خون (رقیق کننده خون) مانند آسپرین یا سایر داروهایی که روی لخته شدن خون تأثیر می گذارند استفاده می کنید ، به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است لازم باشد قبل از عمل این داروها را قطع شود.
- اگر باردار هستید یا به باردار بودن خود مشکوک هستید ، باید این موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید.
- از شما خواسته می شود هشت ساعت قبل از عمل، معمولاً بعد از نیمه شب،چیزی نخورید.
- ممکن است قبل از انجام این عمل داروی آرامبخش دریافت کنید تا به شما در آرامش کمک کند.
هدف از جراحی تعویض مفصل زانو چیست؟
هدف از جراحی پروتز مفصل زانو یا آرتروپلاستی، استفاده مجدد از سطح آسیب دیده در مفصل زانو و تسکین درد زانو است که با سایر روشهای درمانی قابل کنترل نمی‌باشد.
جراحی پروتز زانو یا تعویض مفصل زانو چگونه انجام می‌شود؟
تعویض مفصل زانو نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد. جراحی تعویض مفصل زانو در بیشتر مواقع در شرایط بیهوشی عمومی انجام می‌شود.
به طور کلی، آرتروسکوپی یا جراحی پروتز زانو این روند را دنبال می کند:
- اگر موهای زیادی در محل جراحی زانو وجود داشته باشد تراشیده می‌شود.
- معمولا یک رگ از شما گرفته می‌شود.
- ممکن است سوند برای شما تعبیه شود.
- پوست محل برش جراحی و اطراف آن با محلول ضد عفونی کننده تمیز می شود.
- پزشک یک برش در ناحیه زانو ایجاد می کند.
- متخصص بیهوشی به طور مداوم ضربان قلب، فشار خون، تنفس و میزان اکسیژن خون شما را در حین جراحی کنترل می کند.
- در حین جراحی پروتز زانو جایگزین مفصل آسیب دیده خواهد شد.
- پس از اتمام مراحل جراحی برش با بخیه یا منگنه های جراحی بسته خواهد شد.
- برای خروج مایعات از محل جراحی ممکن است در محل برش، لوله تخلیه قرار داده شود.
- و در نهایت بانداژ یا پانسمان استریل اعمال خواهد شد.
عوارض جراحی پروتز زانو چیست؟
مانند هر روش جراحی دیگری، در آرتروپلاستی هم ممکن است رخ دهد. برخی از عوارض احتمالی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- خون ریزی
- عفونت
- آمبولی یا لخته شدن خون در پاها یا ریه ها
- شل یا فرسوده شدن پروتز
