استئوتومی نوعی جراحی است که در طی آن استخوان ران یا درشت‌نی برش خورده و شکل جدیدی به خود می‌گیرد. این روش درمانی برای مشکلاتی به کار می‌رود که در طی آنها مفصل زانو و استخوان‌های مرتبط با آن دارای بدشکلی و زاویه‌ی نامناسب نسبت به هم هستند. زاویه‌ی نامناسب استخوان‌ها نسبت به هم توزیع مناسب نیرو در مفصل را از بین برده و موجب آسیب زودتر بخشی از زانو می‌شود که نیروی بیشتری به آن وارد می‌شود. در ادامه با دوران نقاهت پس از جراحی استئوتومی همراه باشید.
جراحی استئوتومی زانو چگونه انجام می‌شود؟
این جراحی به طور متوسط بین یک تا دو ساعت به طول می‌انجامد. پس از برش پوست در مقابل زانو، استخوان مورد نظر که فرایند اصلاح شکل بر روی آن قرار است انجام گیرد در محل مناسب خود برش می‌خورد. پس از ایجاد برش و ایجاد شکل مناسب، قسمت‌های باقیمانده‌ی استخوانی به هم متصل شده و سفت می‌شوند تا جوش بخورند. برای اتصال استخوان‌ها به هم از صفحات فلزی و پیچ‌های مخصوص استفاده می‌شود.
دوران نقاهت جراحی استئوتومی چگونه است و چه نکاتی را باید رعایت کرد؟
پس از جراحی در بیمارستان موارد زیر قابل انتظار هستند:
- پس از جراحی و با کاهش اثرات داروهای بیهوشی، بدن شروع به درد خواهدکرد. در این مرحله از داروهای ضد درد برای کاهش درد فرد استفاده خواهدشد. در صورتیکه درد وجود دارد لازم است تا این موضوع به پرستاران اطلاع داده شود.
- ممکن است پزشک جراح پس از جراحی توصیه نماید تا از کمپرس یخ بر روی موضع درد استفاده شود.
- دمای بدن، فشار خون و ضربان قلب فرد پس از جراحی توسط پرستاران بررسی خواهدشد. این داده‌ها نشان می‌دهند که چه زمانی فرد می‌تواند بیمارستان را ترک نماید. معمولا افرادی که جراحی استئوتومی بر روی زانوی آنها انجام می‌شود بین 2 تا 4 روز نیاز به بستری‌شدن در بیمارستان دارند.
- در روزهای اول پس از جراحی استئوتومی بهتر است فرد تلاش کند تا مچ پای خود را حرکت دهد. این مسئله موجب تسهیل جریان خون می‌شود. توجه شود که محل جراحی نباید تحت فشار قرار گیرد.
دوران نقاهت جراحی استئوتومی
- در طی روزهای اول لازم است تا برخی حرکات ورزشی غیرفعال تحت نظر پزشک متخصص انجام گیرند. این حرکات از سفتی پاها و محل جراحی جلوگیری می‌کنند. ممکن است از ابزار ویژه‌ای به نام ماشین حرکات غیرفعال (CPM) نیز در این مرحله استفاده شود.
- در طی 2 تا 3 روز پس از جراحی ممکن است فرد دچار تعریق شبانه شود. این مسئله یک فرایند طبیعی است و جای نگرانی ندارد. برای رفع این مشکل ممکن است پزشک از داروهایی همچون استامینوفن استفاده کند و یا توصیه کند تا فرد سرفه و تنفس عمیق داشته‌باشد.
- در طی شش روز پس از جراحی معمولا محل برش جراحی ترمیم می‌یابد و می‌توان بخیه را جدا کرد.
- در طی زمان نقاهت پس از استئوتومی لازم است تا از بریس یا آتل در موضع جراحی‌شده استفاده شود.
- پس از 6 هفته از جراحی ممکن است بتوان نیروی محدودی را بر زانوها اعمال کرد. هرگونه اعمال نیرو بر روی زانوی جراحی‌شده باید با مشورت با پزشک متخصص و شرایط زانو صورت بگیرد. در طی این مدت لازم است تا طبق برنامه‌ی منظم جهت بررسی شرایط زانو و روند بهبود آن به پزشک متخصص مراجعه نمود. ممکن است در طی هفته‌ی ششم پس از جراحی تصویربرداری با اشعه ایکس صورت بگیرد. این تصویربرداری به پزشک در مورد تصمیمات قابل اتخاذ کمک می‌کند.
- در طی دوران نقاهت، یک پزشک فیزیوتراپ ورزش‌ها و فعالیت‌های مناسب زانو را به فرد آموزش می‌دهد.
- معمولا بین 3 تا 6 ماه زمان لازم است تا فرد به فعالیت روزمره و مناسب خود بازگردد.
توصیه‌های کلی برای دوران نقاهت پس از جراحی استئوتومی زانو:
- برای کاهش درد پس از جراحی از داروهای تجویزشده استفاده گردد. لازم است تا در صورتی که داروها توانایی سرکوب مناسب درد را ندارند حتما با پزشک متخصص مشورت گردد. کنترل درد در مراحل اولیه راحت‌تر است.
- در مورد شستشو و ضدعفونی‌کردن محل جراحی حتما قبل از ترخیص از بیمارستان از پزشک اطلاعات کافی گرفته شود. کنترل نظافت محل جراحی و جلوگیری از عفونت آن امری ضروری است.
- در طی دو هفته‌ی اول پس از جراحی تلاش می‌شود تا ورم محل جراحی به حداقل ممکن کاهش یابد. برای جلوگیری از تجمع خون در رگ‌ها و ترومبوز وریدی عمقی بهتر است ارتفاع پاها در هنگام درازکشیدن بالاتر از سطح بدن قرار گیرد. برای این کار یک بالشت در زیر مچ یا ساعد پا قرار گیرد. از گذاشتن بالشت در محل جراحی و زانو خودداری شود. از کمپرس یخ نیز برای کاهش ورم زانو استفاده می‌شود.
