عوامل ایجاد و درمان پوکی استخوان

پوکی استخوان در زنان علت و علائم، نوعی بیماری است که موجب می شود استخوان ها ضعیف، شکننده و پوک شوند. تحقیقات بیانپر این است که پوکی استخوان در زنان به مراتب بالاتر از مردان است. حدود ۲۱ درصد از زنان بالای ۵۰ سال به پوکی استخوان مبتلا می شوند که این عدد در مردان حدود ۶.۳ درصد است. عوامل تغذیه ایی مختلفی در علت پوکی استخوان نقش دارند که اگر به آنها توجه شوند و بخوبی رعایت گردد می تواند به مرور این بیماری را تا حد ممکن کاهش داد.

مهمترین دلیل پوکی استخوان

یکی از دلایل اصلی و مهمترین دلیل ایجاد پوکی استخوان کمبود بعضی هورمون ها، خصوصاً استروژن در زنان و هورمون اندروژن در مردان، است. این بیماری در زنان، و خصوصاً در سنین بالاتر از 60 سال، شایع است. یائسگی با کاهش سطح استروژن همراه بوده و خطر ابتلای زنان به پوکی استخوان را بیشر می کند.

عوامل مهم پوکی استخوان

عوامل و عارضه های دیگری که می توانند در ایجاد بروز پوکی استخوان نقش داشته باشند عبارتند از مصرف مستمر و بیش از حد کورتیکواستروئیدها (سندرم کوشینگ)، مشکلات تیروئید، استفاده ناکافی از عضلات، سرطان استخوان، برخی اختلالات ژنتیک، استفاده از برخی داروهای خاص و مشکلاتی مانند کمبود کلسیم در رژیم غذایی است.

جذب پایین کلسیم در پوکی استخوان

دکتر مویدفر در مقاله پوکی استخوان در زنان علت و علائم بیان می کنند کمبود کلسیم در طول یک عمر، نقش مهمی در بروز پوکی استخوان خواهد داشت. جذب پایین کلسیم باعث کاهش تراکم استخوان، شروع زود هنگام روند تجزیه استخوان ها و افزایش خطر شکستگی آنها می‌شود.

تغذیه نامناسب در پوکی استخوان

سوء تغذیه، مصرف غذاهای بسیار کم یا غیرمغذی و داشتن کمبود وزن، باعث ضعیف شدن استخوان ها در همه افراد، اعم از مرد و زن می‌شود. هم چنین عمل جراحی برای کوچک کردن اندازه معده (جراحی های چاقی) یا برداشتن قسمتی از روده، منجر به کاهش واحد سطح قابل دسترس برای جذب عناصر غذایی مختلف از جمله کلسیم می‌شود.

عوارض ناشی از پوکی استخوان

شکستگی استخوان‌ به ویژه شکسته شدن استخوان لگن و مهره‌های ستون فقرات، به عنوان خطرناک ترین عوارض ناشی از پوکی استخوان شناخته می‌شوند. شکستگی لگن که غالباً به علت زمین خوردن بیمار اتفاق می افتد، می‌تواند منجر به معلولیت دائمی و حتی افزایش خطر مرگ در طی یک سال اول بعد از آسیب دیدگی شود.

در بعضی از موارد، حتی بدون آنکه بیمار زمین بخورد دچار شکستگی مهره‌های کمر می‌شود. زیرا استخوان‌هایی که ستون فقرات را می‌سازند (مهره‌ها)، ممکن است به حدی ضعیف شوند که بر روی هم مچاله شده و باعث کمر درد، کوتاه شدن قد و خمیده شدن بالاتنه به طرف جلو شوند.

تشخیص پوکی استخوان

تراکم استخوان ها را می‌توان به وسیله دستگاهی که از مقادیر بسیار کمی اشعه ایکس برای تعیین میزان مواد معدنی موجود در استخوان‌های شما استفاده می‌کند، اندازه گیری نمود. در جریان این آزمایش که کاملاً بدون درد است، شما بر روی یک میز روکش دار مخصوص می‌خوابید و اسکنر دستگاه از روی بدن شما عبور می‌کند.

در اغلب موارد، این اندازه‌ گیری‌ها فقط بر روی چند استخوان معدود از جمله لگن، مچ دست و ستون مهره‌ها انجام می‌گیرد. شما عزیزان می‌توانید برای تشخیص میزان پوکی استخوان خود و درمان آن، به دکتر مهدی مویدفر مراجعه کنید.

درمان پوکی استخوان

داروی قوی گیاهی برای پوکی استخوان

توصیه‌های درمانی برای پوکی استخوان غالباً بر اساس برآورد احتمال شکستگی استخوان‌های شما در طی 10 سال آینده ارائه می‌شود. برای محاسبه این احتمال از داده‌ها و اطلاعات مختلفی از جمله اطلاعاتی که از آزمایش تراکم استخوان شما به دست می‌آید، استفاده می‌شود. اگر خطر شکستگی استخوان شما بالا نباشد، ممکن است دارویی هم برای شما تجویز نشود و به جای آن بیشتر بر اصلاح عوامل خطرزایی که در پوک شدن استخوان‌ها و زمین خوردن شما نقش دارند، تمرکز شود.

قویترین داروی پوکی استخوان و بیشترین داروهایی که برای مردان و زنانی که در معرض افزایش خطر شکستگی استخوان هستند تجویز می‌شود، جدیدترین داروی پوکی استخوان و داروهای بیسفسفونات می باشد.

نمونه هایی از این دسته از داروها عبارت است از :

• آلندرونات (فوسامکس)
• ریسیدرونات (اکتونل، آتویلا)
• ایباندرونات (بونیوا)

عوارض آمپول پوکی استخوان

عوارض جانبی احتمالی برای این داروها شامل: تهوع، دل درد و علائمی شبیه به سوزش سر معده می‌باشد. البته در صورتی که دارو، طبق دستور پزشک و به روش صحیح مصرف شود، احتمال بروز این عوارض جانبی خیلی کمتر خواهد شد. انواع داخل وریدی از داروهای بیس فسفونات هم وجود دارند که باعث ناراحتی معده نمی‌شود، اما ممکن است تب، سر درد و دردهای عضلانی را تا سه روز بعد از مصرف به دنبال داشته باشد.

عوارض تزریق آمپول پوکی استخوان

اما از طرف دیگر، شاید تزریق این دارو هر سه ماه یک بار یا هر یک سال یک بار خیلی راحت تر از آن باشد که بخواهید قرص آن را به صورت هفتگی یا ماهانه استفاده کنید و زمان دقیق مصرف آن را به خاطر بسپارید. البته شکل تزریقی این داروها ممکن است گران تر از قرص باشد. استفاده از داروهای بیسفسفونات به مدت بیشتر از پنج سال می‌تواند منجر به یک عارضه بسیار نادر شود که طی آن قسمت وسط استخوان ران پا ترک می‌خورد و یا حتی استخوان، به طور کامل از این قسمت می شکند.

سایر داروهای درمان پوکی استخوان در خانه

در صورتی که داروهای رایج برای درمان پوکی استخوان با شما سازگار نباشد و یا اثربخشی کافی در درمان شما نداشته باشد، ممکن است پزشک شما به جای آنها داروهای زیر را برایتان تجویز کند:

دنوزوماب (پرولیا)

تأثیر این دارو در افزایش تراکم استخوان‌ها مشابه با داروهای بیسفسفونات و یا بهتر از آنهاست. این دارو احتمال وقوع تمامی انواع شکستگی‌های استخوان را کاهش می‌دهد. دنوزوماب هر شش ماه یک بار به اندازه یک دوز در زیر پوست تزریق می‌شود.

تریپاراتاید (فورتئو)

یک داروی قوی و مشابه با هورمون پاراتیروئید است که رشد استخوان‌های جدید را تحریک می‌کند. این دارو به صورت روزانه در زیر پوست تزریق می‌شود. بعد از دو سال که مصرف این دارو ادامه پیدا کرد، یک داروی مخصوص دیگر نیز باید برای حفظ روند رشد استخوان‌های جدید استفاده شود.

داروهای جایگزین برای درمان پوکی استخوان

به نظر می‌رسد که پروتئین سویا خواصی مشابه با هورمون استروژن بر روی بافت استخوان‌ها داشته باشد. بعضی از مطالعات انجام گرفته نشان داده است که خطر شکستگی استخوان در زنان یائسه آسیایی که مقادیر بیشتری پروتئین سویا مصرف می‌کنند، کاهش پیدا می‌کند. اما زنانی که سابقه شخصی یا خانوادگی در به ابتلا به سرطان سینه دارند باید در مصرف سویا خیلی محتاط باشند.

آیا مصرف سویا در درمان پوکی استخوان موثر است؟

فوق تخصص ارتوپد زانو اظهار می کنند مطالعات و تحقیقات درباره پوکی استخوان در زنان علت و علائم نشان داده است که اغلب فرآورده‌ها و محصولاتی که از سویا به دست می‌آیند، تأثیری در کاهش احتمال شکستگی استخوان ندارند.

هورمون درمانی

هورمون استروژن، مخصوصاً هنگامی که مصرف آن بلافاصله بعد از یائسگی شروع شود، می‌تواند به حفظ تراکم استخوان کمک کند. اما در عین حال، هورمون درمانی با استروژن می‌تواند خطر تشکیل لخته‌های خونی، سرطان مخاط رحم، سرطان سینه و احتمالاً بیماری‌های قلبی و پوکی استخوان را افزایش دهد. به همین علت، استروژن معمولاً برای سلامتی استخوان‌ها در زنان جوان‌تر و یا در زنانی که به خاطر علائم یائسگی هم نیاز به درمان دارند استفاده می‌شود.

عوارض شایع مصرف داروی رالوکسیفن

داروی رالوکسیفن (اویستا) برای تراکم استخوان‌ها بعد از یائسگی در زنان، خواص مفیدی مشابه با استروژن دارد و در عین حال، بعضی از عوارض جانبی استروژن را هم ندارد. مصرف این دارو می‌تواند باعث کاهش خطر برخی از انواع سرطان سینه شود. برافروختگی (گُر گرفتگی) و احساس گرمای شدید، از عوارض شایع این دارو می‌باشد. علاوه بر آن، رالوکسیفن ممکن است باعث افزایش خطر تشکیل لخته‌های خونی هم بشود.

توصیه پزشکی دکتر مویدفر فوق تخصص زانو

وب سایت رسمی دکتر مهدی مویدفر، توصیه های پزشکی ارائه نمی کند. اطلاعات منتشر شده در مقاله پوکی استخوان در زنان علت و علائم از جمله متن، گرافیک، تصاویر و سایر مطالب موجود در این وب سایت فقط برای اهداف اطلاعاتی و ارتقا دانش شما مخاطب گرامی است. هیچ مطلبی در این سایت به عنوان جایگزینی برای مشاوره، تشخیص یا درمان حرفه ای پزشکی در نظر گرفته نشده است.

همیشه در مورد هر گونه سؤالی که ممکن است در مورد یک وضعیت پزشکی یا درمان و قبل از اتخاذ یک مراقبت پزشکی یا بهداشتی جدید که دارید، از پزشک یا سایر ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی واجد شرایط مشورت بگیرید و هرگز توصیه های پزشکی حرفه ای را نادیده نگیرید یا در جستجوی آن به دلیل بیماری که دارید تأخیر نکنید.