اگر اخیرا دچار زانو درد شدهاید؛ یا حتی پدر، مادر یا دیگر عزیزانتان به این درد مبتلا شدهاند؛ احتمالا میخواهید بدانید که دلیل آن چیست و چگونه درمان میشود؟ در این مقاله به عواملی که احتمال دارد علت درد زانو باشد؛ و درمانهای جراحی درد زانو میپردازیم.
زانو به دلیل تحمل وزن بدن و کارایی فراوان آن در انواع حرکت پا، با آسیبهای فراوانی همراه است. آرتروز، کشیدگی رباطها، پارگی مینیسک، التهاب تاندون و سندروم زانوی دونده از جمله مشکلات شایع زانو هستند که به موجب آنها، احساس درد در زانو ایجاد میشود. همچنین موارد دیگری از قبیل التهاب کیسههای مفصلی، در رفتگی کاسه یا کشکک زانو، سندروم ایلیوتیبیال، بیماری ازگود اشلاتر، التهاب تاندون کشکک زانو، سندرم درد پاتلافمورال نیز از دیگر علل درد زانو محسوب میشوند. در مطالب دیگر به درمان غیر جراحی درد زانو به طور مفصل پرداختهایم و در این مقاله میخواهیم برخی از روشهای جراحی درمان درد زانو را بررسی نماییم.
تسکین درد زانو با گزینههای درمان جراحی
بیشتر افراد مبتلا به درد زانو، نیازی به جراحی زانو نخواهند داشت؛ اما در مواردی، در صورت عدم موفقیت سایر روشهای درمانی، جراحی در به حداقل رساندن یا از بین بردن درد زانو موثر است. در علم پزشکی پیشرفتهای زیادی حاصل گردیده، که امکان انجام اقدامات جراحی را با کمترین تهاجم و بهترین نتایج فراهم نموده است. چنین روشهای کم تهاجمی، انقلابی در بهبودی بیماران پس از عمل جراحی ایجاد می کنند؛ که اغلب منجر به درد کمتر بعد از عمل میشود. همچنین امکان دوره نقاهت کوتاه تر و عدم نیاز به بستری شدن طولانی مدت پس از عمل در بیمارستان را فراهم میسازند. برخی از این روشها عبارتند از:
جراحی درد زانو آرتروسکوپی
غالباً اولین درمان جراحی برای آرتروز زانو، آرتروسکوپی است؛ روشی که برای دیدن، تشخیص و درمان مشکلات داخل مفصل استفاده می شود. آرتروسکوپی، قرار دادن یک دوربین کوچک در زانو و سپس درمان مشکلات قابل شناسایی آن است. با روش جراحی آرتروسکوپی موارد زیر قابل انجام است:
- اصلاح غضروف آسیب دیده
- صاف و صیقلی کردن سطح مفصلی استخوان های داخل مفصل زانو
- خارج کردن تکههای استخوان و بافتهای دیگر از مفصل
- ترمیم غضروف مفصل معیوب با پیوند ترمیم غضروف مفصل با پیوند
- برداشتن یا ترمیم مینیسک پاره شده
- ترمیم یا بازسازی رباط آسیب دیده
جراحی درد زانو استئوتومی
این نوع جراحی زانو( استئوتومی زانو ) شامل تغییر ساختار استخوان ها برای انتقال فشار از قسمت آسیب دیده، به سمت سالم است.
تعویض جزئی مفصل زانو
در جراحی تعویض مفصل زانو، سطوح استخوان و غضروف هایی که آسیب دیده اند برداشته می شوند و با سطوح مصنوعی (ایمپلنت) ساخته شده از فلز و یک ماده پلاستیکی بسیار بادوام جایگزین می شوند. در مواردی که آسیب فقط به یک طرف مفصل زانو محدود شود (آرتروز یک طرفه) ، پزشک ممکن است روشی را در نظر بگیرد که قسمت سالم زانو حفظ شود. در این نوع از تعویض مفصل زانو، فقط یک طرف (قسمت آسیب دیده) مفصل بازسازی میشود، و قسمت سالم آن دست نخورده باقی می ماند. اگر تعویض مفصل زانو با موفقیت همراه باشد؛ می تواند درد را تسکین داده و بیشتر آناتومی طبیعی زانو را حفظ کند؛ و در بعضی موارد ، از تعویض گسترده تر زانو جلوگیری کند.
تعویض کامل مفصل زانو
تعویض کامل مفصل زانو معمولاً هنگامی در نظر گرفته می شود که سطح دو طرف استخوان ها و همچنین قسمت زیرین کشکک آسیب دیده باشد. در عمل جراحی تعویض مفصل زانو ، سطح استخوان ران (استخوان ران) با یک قطعه فلزی کانتور جایگزین میشود که متناسب با منحنی استخوان طراحی شده است. سطح استخوان ران (تیبیا) به طور معمول با یک ایمپلنت فلزی تخت و یک پلاستیک صاف جایگزین می شود که به عنوان غضروف عمل می کند. سطح زیرین زانو نیز ممکن است با کاشت ساخته شده از پلاستیک یا ترکیبی از فلز و پلاستیک جایگزین شود.
کلام آخر جراحی درد زانو
نتیجه تحقیقات نشان میدهد؛ که تعویض کامل مفصل زانو بسیار موفقیت آمیز است ، و در نتیجه این عمل، بهبود سریع و قابل توجه درد بیمار و ارتقاء وضعیت عملکرد و کیفیت زندگی کلی بیمار حاصل میگردد.