زانو از مهم ترین و در عین حال از پیچیده ترین بخش های بدن می باشد همچنین زانو مفصلی است که تحت فشار های زیادی قرار می گیرد. زانو بزرگترین مفصل بدن است و آسیب پذیری بالایی دارد. در این مقاله به بررسی انواع آسیب های رایج زانو می پردازیم.
زانو از ساختار های مهم بسیاری تشکیل شده است که هر یک از آنها ممکن است آسیب ببیند. شایع ترین آسیب های زانو شامل شکستگی در اطراف زانو، دررفتگی و پیچ خوردگی و پارگی بافت های نرم مانند رباط ها است . در بسیاری از موارد، آسیب های وارده به زانو، بیش از یک ساختار را درگیر می نماید . درد و تورم شایعترین علامت آسیب دیدگی زانو است. علاوه بر این، ممکن است زانوی شما گیر کند یا قفل شود.
انواع آسیب های زانو
بسیاری از آسیب های زانو باعث بی ثباتی می شوند. رایج ترین آسیب های زانو عبارت اند از:
شکستگی کشکک
شکستگی کشکک ممکن است فقط یک ترک کوچک در استخوان باشد، یا به خرد شدن استخوان کشکک بیانجامد. در مواردی ممکن است با شکستگی کشکک، تغییر شکل استخوان از روی پوست لمس و دیده شود. مردان بیش از زنان به این عارضه مبتلا می شوند . این شکستگی اغلب در رنج سنی میانسالی رخ می دهد. شکستگی کشکک زانو به طور معمول در اثر ضربه سخت به قسمت جلوی زانو یا افتادن روی زانو ایجاد می شود. گاهی نیز شکستگی کشکک ممکن است در اثر انقباض شدید عضلات ران باشد.
در رفتگی
در رفتگی زمانی اتفاق می افتد که استخوان های زانو به طور کامل یا جزئی از جای خود خارج شوند. به عنوان مثال، استخوان ران، استخوان درشت نی یا کشکک از تراز خارج شوند . در رفتگی می تواند در اثر نا هنجاری در ساختار زانوی فرد ایجاد شود. در افرادی که ساختار طبیعی زانو دارند، در رفتگی اغلب ناشی از ضرباتی است که در نتیجه سقوط، تصادفات و حوادث ورزشی ایجاد می شود. رادیوگرافی ساده می تواند در رفتگی زانو را تایید کند. همچنین برای دیدن آسیب های لیگامانی از MRI استفاده می شود. در موارد شک به آسیب عروقی می توان از آنژیوگرافی استفاده نمود.
آسیب رباط صلیبی قدامی ACL: انواع آسیب های زانو
رباط صلیبی قدامی یکی از رباط های مهم مفصل زانو است. این رباط ازجمله رباط هایی است که به هنگام فعالیت های شدید آسیب می بیند. در ورزشکاران حرفه ای پارگی رباط متقاطع قدامی شایع است و به پارگی ACL معروف است. اگر نیروی اعمال شده خیلی زیاد باشد، احتمال پارگی رباط طرفی داخلی و منیسک داخلی به همراه پارگی رباط صلیبی قدامی وجود دارد. پارگی رباط صلیبی قدامی زمانی اتفاق می افتد که در اثر ضربه، انتهای فوقانی درشت نی ( تیبیا ) نسبت به ران ( فمور ) به سمت جلو رانده شود یا زانو شدیدا به سمت عقب حرکت کند( هیپراکستنشن زانو ) .
شایعترین مکانیسم پارگی رباط صلیبی قدامی چرخش زانو به خارج به همراه والگوس زانو است. محل پارگی ممکن است در ناحیه اتصال این رباط به انتهای تحتانی ران، انتهای فوقانی درشت نی و یا در وسط باشد.
پارگی رباط صلیبی خلفی PCL
پارگی رباط صلیبی خلفی نسبت به پارگی رباط صلیبی قدامی شیوع کمتری دارد. آسیب این لیگامان ممکن است به صورت کشیدگی باشد و یا ممکن است لیگامان دچار پارگی ناقص یا پارگی کامل شود. پارگی ناقص معمولا شایع تر است و اکثرا نیاز به جراحی ندارد. شیوع آسیب حاد رباط صلیبی خلفی زانو در دامنه سنی ۱۸ تا ۴۴ سال بیشتر دیده می شود هرچند که در سنین بالاتر نیز به علت فرسودگی در رباط ها و مفاصل، احتمال پارگی در رباط صلیبی خلفی وجود دارد .
آسیب‌های PCL عمدتا به دلیل ضربه مستقیم به زانویی که در حالت خم شده قرار دارد ایجاد می‌شوند، به عنوان مثال افتادن روی زانوی خم شده در فعالیت های ورزشی پر برخورد مانند فوتبال و یا برخورد زانوی سرنشین جلوی وسیله نقلیه به داشبورد در تصادفات رانندگی. علاوه بر آن موارد دیگری مانند آسیب های قبلی در مفصل زانو نیز ممکن است فرد را مستعد پارگی رباط صلیبی خلفی زانو نماید.
صدمات رباط های جانبی
این دسته از آسیب ها معمولا در اثر نیرویی ایجاد می شوند که زانو را به پهلو هل می دهد . این ها اغلب آسیب های تماسی هستند. آسیب های MCL معمولا در اثر ضربه مستقیم به قسمت خارجی زانو رخ می دهند و بیشتر در ورزش اتفاق می افتد. ضربه هایی که به داخل زانو وارد می شود و زانو را به بیرون فشار می دهد، ممکن است به رباط جانبی آسیب برساند. البته پارگی رباط جانبی کمتر از سایر آسیب های زانو رخ می دهد.
پارگی مینیسک: انواع آسیب های زانو
معمولا گیر افتادن مینیسک بین دو استخوان ران و ساق پا در هنگام حرکت کردن زانو، باعث پارگی مینیسک می شود. اغلب پارگی های مینیسک در قسمت داخلی زانو ایجاد می شود، چون این قسمت از مینیسک بیشتر در معرض گیر افتادن بین دو استخوان متحرک مفصل زانو می باشد. پارگی های مینیسک جزء شایع ترین آسیب های زانو هستند.
ورزشکاران، خصوصا آن هایی که ورزش های برخوردی انجام می دهند، در خطر پارگی مینیسک زانو قرار دارند. البته، هر کسی در هر سنی ممکن است دچار پارگی مینیسک شود.
پارگی تاندون کشکک
عضلات چهار سر ران و تاندون های کشکک می توانند کشیده و پاره شوند. اگرچه پارگی تاندون کشکک در هر فردی می تواند ایجاد شود؛ ولی اغلب در افراد میانسالی که ورزش هایی توام با دویدن و پرش انجام می دهند؛ بیشتر دیده می شود. سقوط، وارد کردن نيروي مستقيم به جلوي زانو و فرود نادرست روی زانو پس از پرش، از دلايل شايع آسيب هاي تاندون زانو است.