یکی از اندام های اصلی و پر اهمیت پا و کل بدن زانو است. زانوها به دلیل فشار زیادی که متحمل می شوند، عملکرد زیاد و یک سری از بیماری های مادرزادی یا اکتسابی، دچار مشکل می شوند. این مشکلات می تواند در هر سنی، به ویژه افراد بالای 65 سال رخ دهد. یکی از این اختلال ها، آرتروز زانو است. در این بیماری، غضروف پوشاننده استخوان های درون مفصل زانو، تخریب می شوند؛ که نتیجه آن بروز اختلال در حرکت استخوان های مجاور هم می باشد. این بیماری، یک بیماری پیشرونده است؛ به علت نبود عصب درون بافت غضروفی، تخریب این بافت دردی ایجاد نمی کند و ادامه می یابد. آرتروز زانو می تواند از کیفیت زندگی بیمار به شدت بکاهد. در ادامه این مقاله به بررسی دقیق تر علل ابتلا به آرتروز زانو می پردازیم.
آرتروز زانو سبب بروز چه علائمی می شود؟
- ممکن است در حین حرکت یا پس از آن، درد در مفصل زانو ایجاد شود.
- وارد شدن فشار به مفصل زانو، هرچند اندک، می تواند سبب حس درد در این مفصل شود.
- پس از یک دوره نسبتا طولانی بی حرکتی، مفاصل زانو سفت و خشک می شوند؛ و ممکن است صدای تق تق از آن ها شنیده شود.
- این بیماری سبب کاهش و حتی از دست رفتن انعطاف پذیری مفصل زانو می شود، در نتیجه ممکن است بیمار توانایی حرکت کامل در این مفصل را از دست بدهد.
- احتمال دارد که بیمار در زانو حس سایش داشته باشد.
- در برخی از بیماران، یک توده استخوانی اضافی درون مفصل زانو تشکیل می شود.
علل ابتلا به آرتروز زانو چیست؟
- افزایش سن یک علت طبیعی و غیر قابل پیشگیری است که می تواند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
- زنان بیش تر از مردان به آرتروز زانو دچار می شوند. یکی از دلایل آن یائسگی می باشد که تخریب غضروفی را سرعت می بخشد.
- رژیم غذایی نادرست، مانند کم بودن لبنیات و افزایش نوشیدنی هایی از جمله نوشابه، احتمال آسیب مفصلی را افزیش می دهد.
- تحقیقات نشان داده است که 50 درصد از علل ابتلا به آرتروز زانو ، تحت تاثیر ژنتیک می باشد.
- ورزش هایی که برخورد فیزیکی بالایی دارند، از جمله فوتبال، فوتبال آمریکایی و هاکی، سبب وارد شدن فشار زیادی به مفصل زانو می شوند. این ورزش ها می توانند سبب ابتلا به آرتروز زانو شوند.
- عفونتی که مفصل زانو را درگیر کند، می تواند یکی از عوامل ابتلا به این بیماری باشد.
- آسیب های پیشین مفصل زانو، مانند کشیدگی عضلات ناحیه زانو، شکستگی زانو، کشیدگی و یا پارگی رباط های مفصل زانو، می توانند سبب بروز این بیماری شوند.
- در برخی از اختلالات مانند زانوی ضربدری یا زانوی پرانتزی، به علت عبور نکردن کامل وزن بدن از مفصل زانو، فرد به آرتروز زانو مبتلا می شود.
- کسانی که اضافه وزن دارند مستعد علل ابتلا به آرتروز زانو هستند. فشار مضاعف ناشی از وزن بالا، می تواند به غضروف زانو آسیب بزند.
- سبک زندگی کم تحرک که امروزه رواج بیش تری یافته است نیز می تواند فرد را مستعد این بیماری کند.
- برخی از بیماری های مادرزادی مانند انحراف در امتداد اندام تا تشکیل غضروف و یا برخی از تومورهای خوش خیم، سبب آسیب دیدن مفصل و غضروف زانو می شوند.
- برخی از عادت های غلط که سبب خمیدگی زیاد مفصل زانو می شوند، ریسک فاکتور آرتروز زانو محسوب می شوند. برای مثال روی زمین نشستن به جای آنکه از صندلی و مبل استفاده شود و یا استفاده از توالت های ایرانی، فشار زیادی به مفصل زانو وارد می کند.
- عدم استفاده از کفش های راحت نیز جزء علل ابتلا به این بیماری به شمار می آید.
درمان آرتروز زانو چیست؟
متاسفانه این بیماری درمان قطعی ندارد؛ اما با یک سری از روش ها، می توان آن را کنترل کرد و علائم آن را کاهش داد. برخی از این روش های درمانی عبارتند از:
- مصرف داروهای مسکن و ضد التهاب، داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی، کورتیکو استروئید ها و داروهای تقویت کننده مفاصل و غضروف سازها
- گرما درمانی و سرما درمانی
- استفاده از زانوبند های طبی مخصوص برای کاهش فشار وارده بر مفصل زانو
- استفاده از کفش و کفی طبی به منظور جذب شوک های وارد شده به پا
- فیزیوتراپی
- تمرین های دامنه حرکتی
- جراحی